Jalur Merah - ialah jalur keturunan raja-raja melayu yang memang asal dari semenanjung atau tanah besar.
Bendera negeri Kedah Darul Aman. |
Bendera negeri Kelantan Darul Naim. |
Warna merah begitu dominan dalam bendera Kedah dan Kelantan, menandakan jurai keturunan pemerintah ialah raja-raja asal semenanjung. Hal ini tidak mengharainkan kerana tamadun di Kedah Tua wujud seawal 600 Sebelum Masihi (2,600 tahun yang lalu) dan banyak kerajaan2 purba wujud di sekitar daerah Kelantan seperti Chihtu (Tanah Merah), Panpan dan Langkasuka sekitar 100 SM hingga 200 M.
Jalur Kuning - boleh dianggap sebagai jalur keturunan sriwijaya-palembang dan justeru keturunan Melaka. Turut digunakan untuk keturunan raja-raja melayu dari kepulauan atau seberang.
Bendera Negeri Semibilan. N.B. Hitam melambangkan pemimpin-peminpin luak. |
Bendera negeri Selangor. |
Bendera negeri Perak - Kuning melambangkan Raja Muda. |
Warna kuning dapat dilihat pada bendera Perak, Selangor dan Negeri Sembilan. Sultan Perak ialah jurai keturunan terus Sultan Melaka yang sah; iaitu Sultan Muzaffar Shah. Selangor ialah negeri melayu yang dirajakan dengan keturunan raja bugis (raja luwu). Manakala Negeri Sembilan pula dirajakan dengan keturunan raja pagar ruyung (raja melewar). Kesemuanya dengan izin Sultan Melaka pada ketika itu.
Walaupun jalur kuning dan jalur merah berbeza, tetapi diduga daripada satu jurai keturunan yang sama. Menurut Sejarah Melayu, Raja Suran mewariskan wilayahnya kepada dua puteranya. Satu berkuasa di Amdan Negara (Kelantan-Kedah Tua) oleh Maharaja Dipang dan satu lagi di Sriwijaya- Sumatera (Palembang-Malayu) oleh Maharaja Dhiraja. Kemungkinan, keturunan Maharaja Dipang ialah jalur merah manakala keturunan Maharaja Dhiraja termasuk dalam jalur kuning
Jalur Hitam - ialah jalur keturunan bendahara. Kebiasaannya, jawatan bendahara dipegang pemimpin orang melayu asal semenanjung atau kerabat diraja yang terpercaya.
Bendera negeri Terengganu Darul Iman. |
Bendera negeri Pahang Darul Makmur. |
Warna hitam dalam bendera Perak melambangkan Raja di-Hilir. N.B. Tok Temong pemimpin tempatan Hulu Perak digelar pemilik Mengkong Hitam. |
Pahang diletakkan di bawah kekuasaan Bendahara Melaka dan kemudiannya Bendahara Johor-Riau. Terengganu pula diletakkan di bawah kekuasaan anak kepada Bendahara Johor-Riau. Perak pernah berada di bawah pemimpin tempatan selepas era kerajaan purba Perak iaitu Panglima Sakai (Raja di Hilir), Maharaja Lambor (wilayah Perak Tengah) dan Tok Temong (wilayah Hulu Perak). Selain itu, dalam bendera Negeri Sembilan, wujud warna hitam, untuk menunjukkan peranan penghulu dan undang luak-luak daripada suku Biduanda (keturunan campur Minang dan Jakun) yang membentuk asas sistem pemerintahan Negeri Sembilan.
Jalur Putih - ialah jalur keturunan kerabat diraja atau pembesar negeri yang diangkat menjadi raja di sesebuah negeri. Namun dia bukanlah waris takhta dari jalur kuning atau merah.
Bendera negeri Pahang dengan gelaran Tok Gajah. |
Bendera negeri Terengganu, terkenal dengan penyu. |
Kebanyakkan wilayah yang sebelumnya diperintah keturunan Bendahara atau pemimpin tempatan diangkat menjadi raja bagi negeri baharu yang berdaulat setelah empayar Melaka dan Johor-Riau berpecah. Sebagai contoh; Pahang dan Terengganu.
Jalur Biru - lambang kekuasaan ketemenggungan dan sangat berkait rapat dengan kelautan. Biru juga melambangkan kuasa rakyat dalam negeri.
Bendera negeri Johor Darul Ta'zim. |
Khusus bagi negeri Johor, jalur keturunannya ialah dibawah ketemenggungan. Kerajaan negeri Johor dan laut sangat rapat. Bahkan orang laut terakhir kali menumpahkan taat setia kepada raja Melayu di Johor sebelum membawa diri dan lenyap daripada sistem pemerintahan negeri. Biru juga melambangkan kuasa rakyat, di mana pertama kali rakyat melayu bangkit menentang raja berlaku di johor dalam peristiwa raja mahmud mangkat dijulang dan jawatan raja disandang keturunan bendahara dan kemudiannya temenggung berjaya mengambil alih kuasa pemerintahan negeri setelah campur tangan British.
5 benang halus jurai keturunan raja-raja Melayu di semenanjung sudah disuguhkan. 4 daripada 5 warna ini menjadi warna Jalur Gemilang. Merah Putih ialah warna asas dan kombinasi keramat.
Jalur Gemilang, bendera persekutuan Malaysia. |