Banjar Pahuluan dan Dayak Meratus

Menurut mitologi Dayak Meratus, Bambang Basiwara dan Sandayuhan, dua beradik menurunkan dua suku: Banjar Pahuluan dan Dayak Meratus (Bukit). Dayak dan Banjar merupakan pengkelasan yang wujud dan dikukuhkan secara politik untuk tujuan pentadbiran.

Suku Banjar wujud hasil kesatuan politik, agama dan budaya iaitu dengan berdirinya Kesultanan Banjarmasin dan diteruskan oleh ibu kota berikutnya, Martapura. Manakala, dayak ialah pengkelasan secara umum untuk tujuan pentadbiran saat penjajahan Belanda di Kalimantan, untuk mengelompokkan peribumi yang tidak beragama Islam dan tidak berbudaya Melayu.

Oleh itu, wujud "duality" dalam masyarakat peribumi Kalimantan; Melayu dan Dayak. Dalam kategori Melayu itu sendiri, terdiri daripada pelbagai suku, iaitu suku Banjar, Melayu Berau, Melayu Kutai, Melayu Pontianak dsb. Manakala, kategori Dayak memuatkan Dayak Maanyan, Ngaju, Lawangan, Bakumpai, Dusun, Meratus/Bukit, dsb.

Peta Taburan Etnik di Kalimantan

Walaupun Banjar Pahuluan dan Dayak Meratus merupakan "adik-beradik", namun faktor politik dan agama telah memisahkan mereka. Saat sebahagian masyarakat asli Pergunungan Meratus memeluk Islam ketika perluasan kuasa oleh Kesultanan Banjarmasin, maka mereka mengambil dan memakai gelaran Banjar. Manakala saudara mereka yang masih kaharingan, kekal dipanggil orang Bukit sehinggalah semangat kesatuan Dayak wujud hasil gerakan Tjilik Riwut.

Namun, pada zaman ini, telah wujud kesedaran tentang ketidakperluan membuang gelaran suku asal mereka walaupun telah berpindah agama.